Oblomov ve oblomovculuk

Oblomov,Ivan Aleksandrovic Goncarov 1812 ile 1891 yillari arasinda yazdigi ve dönemin Rus edebiyatinda uyandirdigi ilgi
deneniyle dünya klasikleri arasinda yer almis bir roman.Okuyanlar bilirler Rus edebiyatinin icine girdigi uyusuklugu ve
hareketsizlikten kurtulusun dogum sancilaridir OBLOMOV,yayinlandigi andan itibaren Rus edebiyatinda herkesin dilinde
ve basucu ile tartistiran bir kilavuzdur Oblomov.

Kendisinden önce ki Rus edebiyatcilarinin aksine Goncarov,bu ölümsüz eserinde hic cekinmeden icinde yasadigi cürümüs
ve giderek ayakta duracak meali kalmayan o toplumsal sistemle baglarini kopartigini ve yeni dogacak yeni bir sistemle
ileriye,güzele,insana ait olani da yarattigi kahramanlar vasitasiyala bas yazida kullandigim "ya simdi ya da hic bir zaman"
diyerek süreci böyle güzel dile getirmistir.Dostoyevski,Gogol ve Tolstoy vb,icin böylesi kisilikler,insan tipleri yasadigi toplumsal
düzende bulamazsiniz.Onlarin yarattigi kahramanlar,yasam tarzlariyla,insanlari daha ileriye tasiyamazlar diye
düsünüyorum.

Ivan Ilyic Oblomov,Oblomovka'da yasam ve Oblomovluk bu üc katagori üzerinde sekillenen kitapta önemli olan imge Oblomov
yada Oblomovculuk arasinda ki nühas farkliliklari degil temel espirisi Oblomovluk'tur;Cünkü Oblomov'u diger örneklerden "Rus
edebiyatinda" ya da "Dünya klasiklerinden" en temel argümani ,düsüncelerini,hayalinde bile olsa onu degistirme cabasindan
hep korkmasidir o yüzden hepimizde birazci,cok,az Oblomovculuk vardir.Var olmaya devam edeceginden Oblomov romani
hala güncelligini koruyor.

Yeniden ve gelecek mutlu günlerden ölüm derecesinde korkarak,kendisini koruma ic güdüsüyle insanlardan bile kacip,kendini
Robinson gibi yanlisliga mahkum edip,Cuma adli birini beklemesidir.Yasadigi zaman da ve cevresine siki siki bagli bir insan
profilini görürüz.O,tamamen yikilmaya yüz tutmus bir toplumsal sistemin yarattigi bir üründür ve her seye ragmen bu tolumsal
sistem onu ayakta tutmaya,yasatmaya calismaktadir.Bu tip Oblomov'culuk hic bir bicimde degisikligi ugramadan,yasami
sorgulamadan,cürümüs irkci bu sistemi ayakta tutmaya calisir,bu cürümüs sistemde Oblomov'lari yaratmaya devam eder.

Söyle bir cevremize bir bakalim hemen böylesi insan tipleri sürüyle yanibasimizda.Yasam bicimleriyle,aliskanliklariyla,
dünyayi,ve yasadigi toplumsal düzeni ,olaylari yorumlamalariyla,bakis acilariyla,siyasal ve sosyal üretkenlikleriyle.Bu
tiplemeleri bir siraya dizelim,sahip olduklari düsünce sitematikleriyle gruplandiralim.Sonucta iyi,kötü,yada eski ve yeni
kavramlarini kullaniriz.

Bu tür insan imgelerini kapsayan sayisiz roman,hikaye,ani,belgesel,flim ya da biyografi okumussunuzdur,baskalarinin anlatimlarindan
da dinlemissinizdir.Bunlar dünya edebiyatlarinin degisik ülkelerin klasiklesmis eserlerinin kahramanlari olarakta karsimiza
cikarlar bir kac örnek bakimindan örnegin;Hamlet okumus ya da izlemissinizdir ya da Suc ve Ceza'da ki Raskalkinov ve yahut
bu kitapta ki Oblomov ile Stoltz gibi.Eski ile yeninin arasinda ki karmasik iliskiler ,eskilerin yenilerle israrla kacmalari gibi.

"Eski"yasamin icinde ki hayaller icinde mutluluk arayanlar,gercek yasamin düs sokagindan kacabilmek icin hep o liman'a
mavi düslerini demirlediklerinin farkinda olmadan Oblomov'culuga davetiye cikartiyorlar.Kendi icinde ve cevresinde de
tutarsizdirlar,hedefsiz ve bos hayallerle yasarlar.Hep hayal kurar,yikar,yeniden hayallere döner.Bir bakar ki hep o liman
da demirlemistir.O limandan kutulmak görevini baskalarina havale etmistir cünkü.Bunu sonucunda hastalik,aci,mutsuzluk,
zorluk,kayip,agresip,ölüm vb gibi sonuclar söz konusudur.

Oblomov dünyasi,cevresinde hazir olarak elde etmeye aliklastirilmis,gelecegin yaratilmasinda bir yere ait olamama ve dolayisiyla
toplumsal bir varlik olarak hic bir özelligi yoktur bu Oblomov'un,edebiyat,sanat,kültür,dil,sinema,felsefe,ani,ta rih bilinci ve
kendini inkarcilik ile her gün daha da yikima ugramaktadir.Böylesi gelismeler karsisinda ve toplumsal refleksler karsisinda silik
bir cocukluk yasayarak hazirliksiz yakalanir ve biraz daha yok edilise dogru gider,yasamla in organik iliskilerini koparir,sonucta
toplumsal gedikte kendi kendini inkar ve imha eder.

Yeni olanla bire bir iliskilerin henüz baslangicini olusturan söz konusu bilinclenme,ögrenme,sorgulama,örgütlenme,toplumsal
aidiat duygusu sürecte yenini eskiden edindigi tecrübe,gecmiste edindigi bilgi aktarimi ile bu yeni yi daha net tanimlar
sonuclar cikartir yeni Oblomov'cular

Bir yanda eski vardir hep.Yasam bicimi gelenekleri,inanclar,calisma ve okuma aliskinliklari,dünyayi birey olarak sorgulama,
örgütlü güce cevirme ile köklü bir bütünlesme süreci yasayan,onu asamadigi icinde bugüne ulasamamis,yeninin ve gelismenin
altinda sürekli ezilen,ancak yine anlasilmaz bir feodal tutuculukla o günlere,günlerine sarilarak yasamaya calisan eski.
Neticede standartlarini degistirmeden vasat bir insan profili olarak yeniye ulasabilecegini düsüne gecmis.


Söz konusu eski,kendisini olusturdugu varlik kosullarinin ötesine ulasmak icin,düsünce sistamatigimizde olasi bir caba icinde
olacagi gibi,bu cabayi göremeyecek icinde ütopyasini göremeyecek kadar eski bir korku üreterek yasamaya calisir.Ona göre
Midye icinde ki yeni icin,gelecek icin,daha iyi,biraz daha toplumsal düsünecek,bakis acisini daha da zenginlestirecek ve kendisini
asacak olursa,her sey tersine dönecek ya da yasattigi ütopyasi allak bullak olacak iste o korku dünyanizin nedenleri bu kitap
ta

Lenin'in söyledigi gibi;Rusya üc devrimci sürec yasadi,ama gene de Oblomov'lari üretmeye devam etti.

berdan ildan.iyi okumalar....Oblomovculuktan cikmak isteyenler.