Ayni yalinlikta ölmek isterim
Kirda bir cicek gibi,sakin,gösterissiz.
Mum yerine yildizlar parlasin üstümde
Yeryüzü uzansin altimda sessiz
Küba'nin Ispanya'ya karsi verdigi bagimsizlik savasinin dinomusu olan Jose Marti 28 Ocak 1853 Havana'da dogar.Babasi Ispanyol ordusunda
cavustur,annesi ise sömürge adalardandir.15 yasinda siir yazmaya baslayan genc Jose 16'sina geldiginde "Özgür Vatan"adli bir gazete cikarir.Ispanyol sömürgecilerine karsi bagimsizlik savasina katildigi icin 17 yasinda tutuklanir ve 6 ay kürek cezasi verilir.Cezasindan sonra
Neruda'nin sehrine sürgüne yollanir,o artik Madrid'te sürgündedir.
Madrid'te Zaragosa üniversitesinde hukuk,felsefe ve fiziloji egitimi görür.1874'te ani bir kararla tüm Latin Amerika ülkelerini kesfe cikar.Yasaminin tümünü sürgünlerde gecirir.1878'de Ispanyollarla Küba toprak sahipleri antlasinca savas sona erer ve genel afla özgürlügüne
kavusur,ayni yil evlenir,bir kiz,bir oglu vardir.1880'de Küzey Amerika'ya göcmen emekci olarak göc eder.Yillarca siir,makale,kitap yazan
Jose Marti ayni zamanda da bir sosyalist dava adamidir,burada ki siyasi calismalarini illegal sürdürür.Ve bu calismalardan dolayi bir kac kez
tutuklanir.Bu tutuklanmalardan sonra New-York sehrine yerlesir,burda "LA NICION" gazetede köse yazarligi yapar.Ünü tüm kitaya böylece
yayilir
Vatan icin duyulan sevgi
Toprak ana icin duyulan ya da cignedigimiz cimenlere karsi
Beslenilen gülünc sevgi degil
Onu ezenlere karsi beslenilen yenilmez nefret
Ona saldiranlara karsi beslenilen ebedi hinctir diyecek kadar vatan ve ülke kokar siirleri.
Küba devrimci partisi 1892'de bu dizelerde ki kurulur.Jose Marti bir emekci gibi hemen örgütlü mücadeleye katilir,hemen bir yayin organi
olan "Vatan" adli gazeteyi cikarmaya baslar.1895'te küba halkini özgürlük icin özgürlük davasina sahip cikmaya davet eder-Monte Kristo
Bildirisini kaleme alir ve bu bildirgeyle emekci sanata ve edebiyata sinirsiz katkilar sunar.Iste bir sairin siiri yaratma bicimini bu katildigi
özgürlük düsünde armak gerekiyor.
Ben aydinlik ve özgürlük delisiyim
Varsin hainler gizlensinler,soguk bir tas altinda
Dürüstce yasadim ben,karsiliginda
Yüzüm dogan günese dönük ölecegim der...
1895'te son kez Küba yurtseverleri Ispanyol beylerine karsi hazirliklara baslarlar.Jose Marti önderliginde örgütlenen bagimsizlik savasimi
Subat 1895'te patlak verir,ayni zaman da ic tartismalar alevlenir,eylemci olan Jose Marti zaman harcamaz,her renkten gruplari harekete
gecirir,hatta anarsist akimlarla da ortak hareket eder.Anarsist önder Creci bu ugurda yasamini yitirir.19 Mayis 1895'te Ispanyol sömürgecileriyle girdigi bir muharebede yasamini yitirir Jose Marti.
Kisa ömrü boyunca siirleri hala güncel ve emekcidir.
Mahsum dram..1869'da
Mahvolan dostluk ,otobiyogrofi.1882
Basit siirler 1891
Özgür siirler 1913'te basilir...
berdan ildan.daima bizimlesin Jose Marti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder